Mỹ giải thích lý do hoãn thuế 90 ngày cho 75 đối tác, bao gồm Việt Nam

Những biện pháp thuế quan cứng rắn mà Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố tuần trước không đơn thuần là hành động trả đũa thương mại – mà là một “chiến lược đàm phán” được tính toán kỹ lưỡng.

Đó là tuyên bố gây chú ý của Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent trong buổi họp báo chiều 9.4, ngay sau khi Tổng thống Donald Trump thông báo tạm dừng phần lớn các mức thuế đối ứng trong vòng 90 ngày.

“Chúng ta đã chứng kiến chiến lược đàm phán thành công của Tổng thống Trump – điều đó đã khiến hơn 75 quốc gia đồng ý bước vào bàn thương lượng” – CBS dẫn lời Bộ trưởng Bessent nhấn mạnh, ám chỉ các biện pháp thuế đối ứng được công bố ngày 2.4.

Theo ông Bessent, Mỹ sẵn sàng lắng nghe mọi quốc gia có thiện chí đàm phán và sẽ giảm thuế về mức cơ bản 10% đối với họ, đồng thời khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác để tìm ra giải pháp bền vững. Tuyên bố này được đưa ra chỉ vài phút sau khi ông Trump thông báo quyết định tạm dừng phần lớn mức thuế mới.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Karoline Leavitt ví các động thái thuế quan vừa qua như là “nghệ thuật đàm phán”, lấy cảm hứng từ cuốn sách nổi tiếng cùng tên “The Art of the Deal” (Nghệ thuật đàm phán) xuất bản năm 1987 của ông Trump.

“Nhiều người trong giới truyền thông rõ ràng đã bỏ lỡ ‘nghệ thuật’ của thỏa thuận này. Các vị đã không hiểu được điều Tổng thống Trump đang làm” – bà Leavitt nói.

Phố Wall lập tức phản ứng tích cực: Chỉ số S&P 500 bật tăng hơn 8% trong chiều 9.4, chấm dứt chuỗi ngày suy giảm do lo ngại về chiến tranh thương mại quy mô lớn.

Trước đó, nhiều chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng loạt thuế quan của chính quyền Tổng thống Trump có thể làm gia tăng rủi ro suy thoái và đẩy lạm phát quay trở lại, do các doanh nghiệp như Walmart thường chuyển chi phí thuế sang người tiêu dùng.

Ngay trước quyết định tạm dừng, thị trường chứng khoán Mỹ đã cận kề mức “thị trường gấu” – tức khi cổ phiếu giảm hơn 20% so với đỉnh gần nhất. Nhiều công ty lớn như Delta Airlines đã cảnh báo về tác động của thuế nhập khẩu, khiến người tiêu dùng có xu hướng cắt giảm chi tiêu trong bối cảnh bất ổn kinh tế.

“Đây chính là tin tức mà chúng tôi và toàn bộ Phố Wall chờ đợi, khi áp lực dành cho ông Trump ngày càng lớn” – chuyên gia công nghệ Dan Ives của Wedbush bình luận.

Tuy nhiên, Trung Quốc là một ngoại lệ lớn trong đợt “giảm nhiệt” này. Theo ông Bessent, mức thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ tăng lên 125% – do Bắc Kinh “cố tình leo thang” khi tuyên bố nâng thuế đối với hàng hóa Mỹ lên 84%, tăng mạnh so với mức 34% trước đó. Điều này xảy ra sau khi mức thuế 104% của ông Trump có hiệu lực với hàng hóa Trung Quốc vào rạng sáng ngày 9.4.

Mặc dù hoãn thuế, nhưng những tín hiệu “bật-tắt” trong chính sách thuế của ông Trump đang khiến giới doanh nghiệp toàn cầu khó đoán định và trì hoãn các quyết định đầu tư lớn.

“Bất định là kẻ thù của đầu tư. Khi bạn chuẩn bị rót hàng tỉ USD vào Mỹ, thì ngay cả khi thuế quan được gỡ bỏ, nỗi lo vẫn nằm sâu trong tiềm thức: Liệu điều này có lặp lại?” – ông Scott Lincicome, chuyên gia thương mại tại Viện Cato, chia sẻ với CBS MoneyWatch.

Khánh Minh