Thông tư 68/2024/TT-BTC đã bổ sung Điều 9a vào sau Điều 9 của Thông tư 120/2020/TT-BTC quy định về “Giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức”.

Theo đó, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài được đặt lệnh mua cổ phiếu không yêu cầu đủ tiền. Công ty chứng khoán thực hiện đánh giá rủi ro thanh toán của nhóm nhà đầu tư này để xác định mức tiền phải có khi đặt lệnh mua cổ phiếu theo thỏa thuận giữa 2 bên.

Về bảo đảm thanh toán, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài đặt lệnh mua cổ phiếu phải có đủ tiền trên tài khoản trước thời điểm thành viên lưu ký phải chuyển tiền vào tài khoản tiền gửi của thành viên lưu ký tại ngân hàng thanh toán.

Trường hợp nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức không thanh toán đủ tiền cho giao dịch mua cổ phiếu, nghĩa vụ thanh toán giao dịch thiếu tiền được chuyển cho công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức đặt lệnh thông qua tài khoản tự doanh, ngoại trừ trường hợp quy định tại khoản 5 Điều này.

Vì vậy, công ty chứng khoán phải bảo đảm đủ tiền để thanh toán cho giao dịch theo quy định nếu không sẽ bị xử lý vi phạm theo quy định pháp luật và quy chế của Tổng công ty lưu ký.

Thông tư cũng quy định rõ, công ty chứng khoán được chuyển quyền sở hữu ngoài hệ thống giao dịch chứng khoán hoặc bán thỏa thuận trên hệ thống giao dịch chứng khoán đối với số cổ phiếu đã chuyển về tài khoản tự doanh của mình cho nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức thiếu tiền thanh toán giao dịch mua cổ phiếu theo quy định tại khoản 2 Điều này chậm nhất vào ngày giao dịch liền kề sau ngày cổ phiếu được hạch toán vào tài khoản tự doanh của công ty chứng khoán và đảm bảo không làm vượt quá hạn mức tối đa về tỷ lệ sở hữu của NĐTNN theo quy định pháp luật đối với cổ phiếu đó.

Để bảo đảm an toàn thanh toán cho hoạt động thanh toán của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài, thông tư cũng quy định hạn mức nhận lệnh mua cổ phiếu bằng tổng các khoản có khả năng chuyển đổi thành tiền nhưng không vượt quá hiệu số giữa 2 lần vốn chủ sở hữu của công ty chứng khoán và dư nợ cho vay giao dịch ký quỹ chứng khoán…

Để tuân thủ quy định về sở hữu chéo ngoài việc phải tuân thủ hạn mức nhận lệnh nêu trên, công ty chứng khoán không nhận lệnh mua cổ phiếu của chính công ty mình và không nhận lệnh mua cổ phiếu của công ty mẹ của chính công ty chứng khoán.

Ngoài ra, công ty chứng khoán phải công bố thông tin và báo cáo Ủy ban Chứng khoán và Sở Giao dịch chứng khoán, đồng thời và thông báo cho tổ chức niêm yết, tổ chức đăng ký giao dịch khi giá trị giao dịch trong ngày từ 50 triệu đồng trở lên hoặc giá trị giao dịch trong từng tháng từ 200 triệu đồng trở lên tính theo mệnh giá, bao gồm trường hợp chuyển quyền sở hữu ngoài hệ thống giao dịch chứng khoán trong thời hạn 24 giờ.

Hoàng Lam (t/h)