Lạm phát toàn cầu có thể đã đạt đỉnh
Các dữ liệu mới nhất về chỉ số giá nhà sản xuất (PPI), giá cước vận tải biển, giá cả hàng hóa đã cho thấy lạm phát toàn cầu có thể chạm đỉnh và tốc độ tăng giá cả dự kiến sẽ chậm lại trong những tháng sắp tới.
Theo ước tính của Moody’s Analytics, lạm phát toàn cầu đạt mức cao kỷ lục 12,1% trong tháng 10. Trong khi đó, Công ty tư vấn Capital Economics ghi nhận rằng lạm phát đã qua mức đỉnh điểm ở các thị trường mới nổi, với giá tiêu dùng giảm ở Brazil, Thái Lan và Chile. Dữ liệu gần đây cũng đã cho thấy một số áp lực về giá ở các nền kinh tế phát triển đã yếu đi.
Tại Đức, chỉ số PPI, phản ánh giá bán buôn từ cổng nhà máy, trong tháng 10 giảm 4,2% so với tháng trước. Đó chính là mức giảm hàng tháng lớn nhất kể từ năm 1948. Tại Anh và Mỹ, lạm phát giá sản xuất hàng năm cũng tăng chậm lại kể từ mùa hè.
Chi phí sản xuất và dịch vụ của Mỹ trong tháng 11 đã tăng với tốc độ chậm nhất kể từ tháng 12-2020, theo khảo sát hàng tháng của S&P Global. Tại khu vực sử dụng đồng euro (eurozone), lạm phát giá sản xuất cũng lùi về mức thấp nhất trong 20 tháng.
Trong số các nền kinh tế lớn nhất thế giới thuộc nhóm G20 đã công bố chỉ số PPI tháng 10, gần như tất cả đều ghi nhận tốc độ tăng trưởng hàng năm chậm hơn so với tháng trước.
Giá hàng hóa và các chỉ số khác cũng góp phần làm giảm tốc độ lạm phát tổng thể. Chỉ số giá thực phẩm toàn cầu của Tổ chức Lương nông Liên hợp quốc (FAO) tăng chậm lại ở mức tăng hàng năm là 1,9% trong tháng 10, giảm rất nhiều so với mức đỉnh 40% vào tháng 5-2021. Giá khí đốt chuẩn TTF của châu Âu đang ở mức dưới 130 euro/MWh, giảm từ mức cao nhất là 311 euro/MWh trong tháng 8 và hầu hết giá cả của các hàng hóa khác đều thấp hơn nhiều so với mức đỉnh của chúng.
Giá cước vận chuyển container toàn cầu phần lớn đã trở lại mức trước đại dịch Covid-19 sau khi tăng hơn 5 lần trong thời kỳ đại dịch.
Kỳ vọng của các nhà đầu tư về mức lạm phát của Mỹ trong 5 năm tới đã ngừng tăng. Lạm phát của Mỹ đã tăng chậm lại nhiều hơn dự kiến trong tháng 10. Hầu hết các nhà kinh tế dự báo tốc độ tăng giá cả sẽ đạt đỉnh trong quí này ở Anh, khu vực eurozone và Úc. Các nhà kinh tế tham gia cuộc thăm dò ý kiến của Reuters kỳ vọng lạm phát khu vực đồng eurozone sẽ đạt 10,4% trong tháng 11 khi dữ liệu được công bố vào ngày 30-11 tới, giảm so với mức 10,6% của tháng trước.
Theo các nhà kinh tế, các dữ liệu mới nhất cho thấy áp lực về giá đối với chuỗi cung ứng toàn cầu đang giảm bớt và có khả năng lạm phát toàn phần sẽ giảm từ mức cao lịch sử, vốn gây sức ép nặng nề lên tài chính hộ gia đình và hoạt động kinh doanh trong những tháng gần đây.
Đó sẽ là tin đáng mừng đối với các ngân hàng trung ương hàng đầu sau khi họ tăng lãi suất nhanh chóng trong năm nay để chế ngự lạm phát, có nguy cơ đẩy các nền kinh tế lớn vào suy thoái.
“Lạm phát có thể đang ở đỉnh điểm”, Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng tại Moody’s Analytics, nói và cho biết thêm áp lực giá cả và tắc nghẽn nguồn cung đang dịu lại, báo trước sự điều chỉnh sắp tới của giá cả tiêu dùng.
Jennifer McKeown, nhà kinh tế trưởng toàn cầu tại Capital Economics, dự đoán lạm phát toàn cầu sẽ bắt đầu giảm vào năm tới do giá hầu hết các mặt hàng đều giảm giá nhờ nhu cầu suy yếu. Bà nhận định giá năng lượng sẽ giảm dần vào năm 2023.
Bà nói: “Ước tính của chúng tôi là hiệu ứng giảm giá kết hợp giữa thực phẩm và năng lượng sẽ giúp lạm phát giá tiêu dùng ở các nền kinh tế tiên tiến giảm 3 điểm phần trăm trong sáu tháng tới”.
Tuy nhiên, một số nhà kinh tế cảnh báo rằng chi phí năng lượng cao có thể làm chậm tốc độ giảm lạm phát.
Susannah Streeter, nhà phân tích thị trường và đầu tư cấp cao tại Hargreaves Lansdown, nhận định thị trường dầu thô đang trong giai đoạn nhạy cảm với những hạn chế về nguồn cung và lệnh cấm vận sắp triển khai của Liên minh châu Âu đối với dầu thô của Nga. Điều này sẽ tiếp tục thúc đẩy lạm phát ở Anh và khu vực eurozone.
Giá năng lượng và các hàng hóa khác có thể tăng trở lại nếu nền kinh tế Trung Quốc phục hồi mạnh mẽ, hoặc nếu Nga tiếp tục cắt giảm xuất khẩu năng lượng để trả đũa việc phương Tây áp trần giá dầu của nước này.
Theo các nhà kinh tế, dù có khả năng giảm so với mức đỉnh nhưng lạm phát toàn cầu vẫn duy trì trên mục tiêu dài hạn của các ngân hàng trung ương.
Katharine Neiss, nhà kinh tế trưởng châu Âu của Công ty quản lý tài sản PGIM Fixed Income, nói: “Đừng mong đợi lạm phát nhanh chóng giảm xuống mức mục tiêu 2% ở hầu hết các nền kinh tế tiên tiến”.
Bà cảnh báo, lạm phát cốt lõi, không bao gồm chi phí năng lượng và thực phẩm, dự kiến sẽ đạt đỉnh chậm hơn ở nhiều nước, do tác động kéo dài hơn dự kiến của giá năng lượng cao đối với chuỗi cung ứng rộng lớn hơn.
Nathan Sheets, Giám đốc bộ phận kinh tế quốc tế tại Ngân hàng Citigroup, cho biết trong khi nhiều chỉ số cho thấy giá cả giảm mạnh ở nhiều loại hàng hóa, mức lạm phát cao trên toàn cầu vẫn có khả năng duy trì trong phần lớn năm tới.
Nguồn: thesaigontimes