NHNN thông báo ngưng hiệu lực thi hành một số quy định tại Thông tư 06
Thông tư 06 được Ngân hàng Nhà nước ban hành vào cuối tháng 6 vừa rồi nhằm mục đích đảm bảo an toàn, hiệu quả và hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của các tổ chức tín dụng đối với khách hàng, kiểm soát việc sử dụng vốn vay đúng mục đích và nâng cao chất lượng tín dụng, và đồng thời vẫn đảm bảo phù hợp với nhu cầu thực tế.
Ngưng hiệu lực thi hành Khoản 2 Điều 1 Thông tư 06
Tối ngày hôm qua, 23/8, Ngân hàng Nhà nước công bố thông tin liên quan tới việc sửa đổi một số quy định tại Thông tư số 06/2023/TT-NHNN do NHNN ban hành vào ngày 28/6 vừa qua và theo dự kiến ban đầu sẽ có hiệu lực vào ngày 1/9.
NHNN cho biết rằng Thông tư 06 đã bổ sung quy định về cho vay phù hợp với quá trình chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng và các quy định khác để tháo gỡ, tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho khách hàng tiếp cận vốn vay ngân hàng. Đồng thời, Thông tư 06 cũng bổ sung một số quy định nhằm kiểm soát rủi ro phát sinh trong hoạt động cho vay, góp phần đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống tổ chức tín dụng.
Tuy nhiên, trong bối cảnh nền kinh tế còn nhiều khó khăn, để ưu tiên hơn nữa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, NHNN đã ban hành Thông tư số 10/2023/TT-NHNN ngày 23/08/2023 ngưng hiệu lực thi hành khoản 8, khoản 9 và khoản 10 Điều 8 của Thông tư số 39/2016/TT-NHNN (đã được bổ sung theo khoản 2 Điều 1 Thông tư số 06/2023/TT-NHNN) từ ngày 1/9/2023 cho tới ngày có hiệu lực thi hành của văn bản quy phạm pháp luật mới quy định về các vấn đề này.
Trong thời gian đến, NHNN sẽ phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan để nghiên cứu, xem xét những giải pháp phù hợp nhằm kiểm soát rủi ro, đảm bảo an toàn hoạt động của các tổ chức tín dụng, hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.
Khoản 2 Điều 1 Thông tư số 06/2023/TT-NHNN quy định tổ chức tín dụng không được cho vay đối với các nhu cầu vốn:
1. Để thực hiện các hoạt động đầu tư kinh doanh thuộc ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh theo quy định của Luật Đầu tư.
2. Để thanh toán các chi phí, đáp ứng các nhu cầu tài chính của hoạt động đầu tư kinh doanh thuộc ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh theo quy định của Luật Đầu tư và các giao dịch, hành vi khác mà pháp luật cấm.
3. Để mua, sử dụng các hàng hóa, dịch vụ thuộc ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh theo quy định của Luật Đầu tư.
4. Để mua vàng miếng.
5. Để trả nợ khoản cấp tín dụng tại chính tổ chức tín dụng cho vay, trừ trường hợp cho vay để thanh toán lãi tiền vay phát sinh trong quá trình thi công xây dựng công trình, mà chi phí lãi tiền vay được tính trong tổng mức đầu tư xây dựng được cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định của pháp luật.
6. Để trả nợ khoản vay nước ngoài (không bao gồm khoản vay nước ngoài dưới hình thức mua bán hàng hóa trả chậm), khoản cấp tín dụng tại tổ chức tín dụng khác, trừ trường hợp cho vay để trả nợ trước hạn khoản vay đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:
a) Thời hạn cho vay không vượt quá thời hạn cho vay còn lại của khoản vay cũ;
b) Là khoản vay chưa thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ.
7. Để gửi tiền.
8. Để thanh toán tiền góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng phần vốn góp của công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh; góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng cổ phần của công ty cổ phần chưa niêm yết trên thị trường chứng khoán hoặc chưa đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch Upcom.
9. Để thanh toán tiền góp vốn theo hợp đồng góp vốn, hợp đồng hợp tác đầu tư hoặc hợp đồng hợp tác kinh doanh để thực hiện dự án đầu tư không đủ điều kiện đưa vào kinh doanh theo quy định của pháp luật tại thời điểm tổ chức tín dụng quyết định cho vay.
10. Để bù đắp tài chính, trừ trường hợp khoản vay đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:
a) Khách hàng đã ứng vốn của chính khách hàng để thanh toán, chi trả chi phí thực hiện dự án hoạt động kinh doanh, mà các chi phí thực hiện dự án hoạt động kinh doanh này phát sinh dưới 12 tháng tính đến thời điểm tổ chức tín dụng quyết định cho vay;
b) Các chi phí đã thanh toán, chi trả bằng vốn của chính khách hàng nhằm thực hiện dự án hoạt động kinh doanh là các chi phí có sử dụng nguồn vốn vay của tổ chức tín dụng theo phương án sử dụng vốn đã gửi tổ chức tín dụng để được xem xét cho vay trung, dài hạn nhằm thực hiện dự án hoạt động kinh doanh đó.
Doanh nghiệp lo bị bít đường vay vốn tín dụng
Trước khi có thông báo chính thức từ NHNN, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành văn bản vào chiều ngày 23/8 yêu cầu NHNN khẩn trương rà soát, sửa đổi Thông tư số 06/2023/TT-NHNN theo hướng ngưng hiệu lực thi hành những quy định gây khó khăn và hoàn thành trong ngày 25/8/2023 nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, người dân tiếp cận vốn tín dụng,ưu tiên hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.
Mặc dù NHNN liên tục khẳng định Thông tư 06 không siết nguồn tín dụng vào bất động sản mà chỉ ngăn chặn những nhóm đối tượng cho vay tiềm ẩn rủi ro những những quy định mới đón nhận nhiều ý kiến trái chiều. Theo các doanh nghiệp bất động sản, những quy định này bít đường vay tín dụng đối với những dự án bất động sản, sẽ là “cú đấm bồi” cho chủ đầu tư ngay trong thời điểm khó khăn này.
Ông Phạm Đức Toản, Tổng giám đốc CTCP Đầu tư và Phát triển Bất động sản EZ, đã cho rằng “nên có những điều chỉnh lại Thông tư 06 để phù hợp với thực tiễn, tránh trường hợp cú đấm bồi cho thị trường bất động sản, khó càng khó hơn. Có lẽ nên thu hồi Thông tư này và ban hành Thông tư khác phù hợp hơn cho thị truờng”.
Đã có nhiều ý kiến đóng góp về việc điều chỉnh quy định tại Thông tư 06 cho phù hợp với thực tiễn nhằm để tổ chức tín dụng dễ hiểu, dễ làm và các chủ đầu tư không gặp trở ngại khi đề xuất vay tín dụng, đơn cử như dự án PPP chỉ cần đủ pháp lý chứ không phải đủ điều kiện kinh doanh.
Đại diện cho tiếng nói của nhiều doanh nghiệp bất động sản, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) đã liên tục gửi văn bản tới NHNN kiến nghị sửa đổi nhiều nội dung tại Thông tư 06 bởi sẽ có những nhu cầu vốn hợp pháp nhưng tổ chức tín dụng không thể cho vay.
“Theo quy định mới tại Thông tư 06, hoạt động đầu tư, góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng phần vốn góp, hoặc để thanh toán tiền góp vốn theo hợp đồng hợp tác đầu tư, hợp tác kinh doanh, hoặc để bù đắp tài chính nhưng các tổ chức tín dụng không được cho vay.
Trong khi đó, mặc dù nhà đầu tư vay tín dụng vẫn phải đáp ứng điều kiện vay vốn theo quy định tại Điều 7 Thông tư 39/2016/TT-NHNN, phải chứng minh năng lực tài chính, có khả năng trả lãi và vốn gốc hoặc dự án có tính khả thi hoặc có tài sản bảo đảm.
Đồng thời, tổ chức tín dụng có quyền quyết định cấp tín dụng hoặc không cấp tín dụng theo khoản 2 Điều 7 Luật các tổ chức tín dụng 2010 quy định tổ chức tín dụng có quyền từ chối yêu cầu cấp tín dụng, cung ứng các dịch vụ khác nếu thấy không đủ điều kiện, không có hiệu quả, không phù hợp với quy định của pháp luật”, ông Châu dẫn chứng.
Mặt khác, nhiều ý kiến cho rằngnhiều câu chữ trong quy định tại Thông tư 06 mang tính chất đa nghĩa thay vì đơn nghĩa để dễ thực thi khi đi vào thực tế, ví dụ như “dự án không đủ điều kiện đưa vào kinh doanh” bởi có thể hiểu là “dự án không đủ điều kiện pháp lý” hoặc “dự án không đủ điều kiện mở bán”.
‘Thông tư 06 hạn chế rủi ro đối với hệ thống tài chính ngân hàng, giúp thanh lọc ngành bất động sản’
Ở một góc nhìn khác, ý kiến của một số chuyên gia cho rằng Thông tư 06 nhằm để ngăn chặn các rủi ro tiềm ẩn này là điều hết sức cần thiết với hệ thống tài chính ngân hàng và cả nền kinh tế nói chung, minh chứng đó là giai đoạn phát triển nóng của thị trường trái phiếu doanh nghiệp vừa qua.
“Thông tư 06 không hạn chế rủi ro đối với hệ thống tài chính ngân hàng mà còn giúp thanh lọc ngành bất động sản.Thực tế có quá nhiều dự án không đủ điều kiện bán, không đủ điều kiện được cấp sổ sau này vẫn đang vay tiền từ ngân hàng.
Một khi Thông tư 06 có hiệu lực, rất rất nhiều dự án phải ngưng huy động vốn từ ngân hàng ngay lập tức. Điều này sẽ hạn chế đáng kể đối tượng mua hàng, cuối cùng dẫn tới khó khăn trong việc kinh doanh của các công ty bất động sản (trừ những công ty hoạt động lành mạnh) đang dùng phương pháp này để huy động vốn.
Ngoài ra, Thông tư 06 cũng có tác dụng thúc những công ty bất động sản phải giảm bớt sự lệ thuộc vào vốn vay, tăng nguồn vốn tự có trong một số dự án bất động sản, từ đó giảm thiểu rủi ro kinh doanh của ngành, giảm rủi ro cho khách hàng, giảm rủi ro cho hệ thống ngân hàng và cả nền kinh tế”, ôngVicente Nguyen, Giám đốc Đầu tư AFC Vietnam Fund chia sẻ.
Ở góc nhìn của ông Nguyễn Chí Thanh, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam: “Một số công ty đang khó khăn phải thực hiện mua bán sáp nhập, rõ ràng hiện nay có ảnh hưởng ngầm mạnh của các công ty chưa lên sàn, giao dịch chưa lên sàn rất nhiều. Thông tư 06 được ban hành ngay lập tức dừng một loạt các giao dịch như vậy nhưng tôi nghĩ rằng tại thời điểm này dừng là để sàng lọc”.
Theo các chuyên gia KPMG, Thông tư 06 tác động trực tiếp và đáng kể đến kế hoạch huy động vốn cho các dự án và hoạt động kinh doanh của các nhà đầu tư tại Việt Nam. “Thông tư 06 là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy NHNN muốn tăng cường nguồn vốn chủ sở hữu vào các mảng kinh doanh cốt lõi hơn là tạo điều kiện cho hoạt động tài trợ bằng nợ trong đầu tư tài chính, theo đó lĩnh vực chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ các quy định này là bất động sản”, nhóm chuyên gia KPMG nhận định.
Nguồn: vietnambiz
