Được Viện Quản lý Cung ứng có trụ sở tại Hoa Kỳ bắt đầu vào năm 1948, Chỉ số Nhà quản lý Mua hàng hay PMI hiện đã trở thành một trong những chỉ số được theo dõi chặt chẽ nhất về hoạt động kinh doanh trên toàn thế giới.
PMI là gì?
PMI hay Chỉ số Nhà quản lý Mua hàng (PMI) là một chỉ báo về hoạt động kinh doanh – cả trong lĩnh vực sản xuất và dịch vụ. Đây là thước đo dựa trên khảo sát, hỏi người trả lời về những thay đổi trong nhận thức của họ về một số biến số kinh doanh chính so với tháng trước. Nó được tính riêng cho các lĩnh vực sản xuất và dịch vụ và sau đó xây dựng chỉ số tổng hợp.
PMI được tạo ra như thế nào?
PMI được bắt nguồn từ một loạt các câu hỏi định tính. Các nhà điều hành từ một mẫu khá lớn, khảo sát hàng trăm công ty, được hỏi liệu các chỉ số chính như sản lượng, số lượng đơn đặt hàng mới, kỳ vọng kinh doanh và việc làm có mạnh hơn tháng trước hay không và được yêu cầu đánh giá chúng.
Công thức và cách tính chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI)
PMI được tính như sau:
PMI = (P1 * 1) + (P2 * 0,5) + (P3 * 0)
Với:
- P1 = phần trăm câu trả lời báo cáo sự cải thiện
- P2 = phần trăm câu trả lời cho biết không thay đổi
- P3 = phần trăm câu trả lời cho biết tình trạng xuống cấp
Các công ty khác cũng đưa ra số liệu PMI, bao gồm IHS Markit Group, công ty đưa ra số liệu PMI cho nhiều quốc gia khác nhau ngoài Hoa Kỳ
Làm thế nào để đọc PMI?
Con số trên 50 biểu thị sự mở rộng trong hoạt động kinh doanh. Bất cứ điều gì dưới 50 biểu thị sự co lại. Sự khác biệt càng cao so với điểm giữa này thì độ giãn nở hoặc co lại càng lớn. Tốc độ mở rộng cũng có thể được đánh giá bằng cách so sánh PMI với dữ liệu của tháng trước.Nếu con số này cao hơn tháng trước thì nền kinh tế đang mở rộng với tốc độ nhanh hơn. Nếu nó thấp hơn tháng trước thì nó đang tăng trưởng với tốc độ thấp hơn.
PMI của nền kinh tế Hoa Kỳ qua các năm
Ý nghĩa của nó đối với nền kinh tế là gì?
PMI thường được công bố vào đầu tháng, trước khi có hầu hết dữ liệu chính thức về sản lượng công nghiệp, sản xuất và tăng trưởng GDP. Do đó, nó được coi là một chỉ số hàng đầu về hoạt động kinh tế. Các nhà kinh tế coi tốc độ tăng trưởng sản xuất được đo bằng PMI là một chỉ số tốt về sản lượng công nghiệp, số liệu thống kê chính thức sẽ được công bố sau đó.Ngân hàng trung ương nhiều nước cũng sử dụng chỉ số này để giúp đưa ra các quyết định về lãi suất.
Nó có ý nghĩa gì đối với thị trường tài chính?
Các nhà đầu tư cũng có thể sử dụng PMI để làm lợi thế cho mình vì đây là chỉ báo hàng đầu về điều kiện kinh tế. Hướng của xu hướng PMI có xu hướng đi trước những thay đổi trong xu hướng trong các ước tính chính về hoạt động và sản lượng kinh tế, chẳng hạn như GDP, sản xuất công nghiệp và việc làm. Việc chú ý đến giá trị và sự biến động của chỉ số PMI có thể mang lại tầm nhìn xa có lợi về các xu hướng đang phát triển trong nền kinh tế tổng thể và từ đó đưa ra các quyết định đầu tư tài chính cho mình.
PMI của Việt Nam liên tục dưới 50 thời gian gần đây phản ánh điều gì?
PMI của Việt Nam qua các năm
Có thể thấy kể từ sau suy thoái 2008-2009 thì nền kinh tế Việt Nam trải qua giai đoạn khó khăn, mãi đến giai đoạn 2014-2020 thì chỉ số PMI hầu như duy trì trên 50 và cũng là thời kỳ mà nền kinh tế nước nhà phát triển mạnh, các hoạt động kinh doanh, sản xuất cũng như đầu tư diễn ra thuận lợi.
Tuy nhiên kể từ đại dịch Covid 19 xảy ra năm 2020 thì chỉ số PMI của Việt Nam đang biến động mạnh và đa số là vận động dưới mốc 50 quan trọng.Chỉ số này giảm xuống 47,3 vào tháng 11 năm 2023 từ mức 49,6 vào tháng 10. Đây là tháng thứ ba liên tiếp hoạt động của nhà máy giảm và là tốc độ mạnh nhất kể từ tháng 6, khi số lượng đơn đặt hàng mới chấm dứt chuỗi 3 tháng tăng trưởng với tốc độ giảm nhiều nhất kể từ tháng 5.
Hơn nữa, sản lượng đã giảm tháng thứ ba, giảm ở mức mạnh nhất kể từ tháng Năm. Số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới giảm lần đầu tiên sau 4 tháng, trong bối cảnh hoạt động mua hàng giảm nhẹ sau khi tăng trong 3 tháng trước đó. Số lượng lực lượng lao động đã giảm 8 trong 9 tháng qua. Thời gian giao hàng được cải thiện trong tháng thứ 11 mặc dù thời gian giao hàng rút ngắn ít nhất trong khoảng thời gian này. Về mặt giá cả, lạm phát chi phí đầu vào đạt mức cao nhất trong 9 tháng do đồng tiền yếu và chi phí nhiên liệu, dầu và đường tăng cao. Các doanh nghiệp tăng giá bán tháng thứ tư. Cuối cùng, tâm lý giảm trong tháng thứ hai liên tiếp và ở dưới mức trung bình do lo ngại về nền kinh tế mong manh và số lượng đơn đặt hàng từ nước ngoài thấp.
